Instrumenty

Jak gramy na keyboardzie.

Keyboard to instrument elektroniczny. Składa się z dwu części. Ma klawiaturę oraz pulpit,  na którym jest wiele przycisków do programowania  instrumentu. Keyboard ma wbudowane specjalne programu muzyczne, które wykonują gotowe partie, na przykład akompaniamentu. Na klawiaturze keyboardu gramy tak jak na fortepianie czy pianinie. Skala instrumentu jest znacznie mniejsza. Klawiatura keyboardu jest miękka, co oznacza, że nie stawia oporu jak w fortepianie czy pianinie. Można grać używając niewielkiej siły ale to wymaga zręczności, by nie potrącać sąsiednich klawiszy. Na keyboardzie można grać jedną ręką. Można grać bez kontroli wzroku. Natomiast wykorzystanie wielu możliwości brzmieniowych, wymaga posługiwania się licznymi przyciskami, slajderami i często wymaga czytania informacji wyświetlanych na wyświetlaczu. Część z tych funkcji można opanować bez kontroli wzroku. Na ogół na keyboardzie gra się w ten sposób, że prawa ręka gra melodię a lewa obsługuje automaty akompaniujące. Automaty te wykonują akordy w różnych figuracjach, wstępy i zakończenia utworu, akompaniamenty rytmiczne w różnych stylach muzycznych. Keyboardy mają wbudowane bardzo bogate banki barw dźwięku. Niekiedy jest ich kilkaset. Są to brzmienia klasycznych instrumentów akustycznych i całkiem nowe brzmienia elektroniczne.

Jak w muzyce wykorzystujemy keyboard.

Na keyboardzie gramy podobnie jak na fortepianie z tym, ze charakter wykonywanej muzyki i automatyka gry pozwala na uzyskanie efektownych wykonań już przy umiarkowanej sprawności wykonawczej. W grze na keyboardzie w dużym stopniu wykorzystujemy automatykę gry.

Najczęściej do gry solowej.

Jak gramy na wibrafonie.

Wibrafon to instrument sztabkowy, metalowy. Gramy na nim pałeczkami, dwiema lub czterema,  o bardzo różnych główkach. Rodzaj pałeczki wpływa na charakter brzmienia. Cechą brzmienia wibrafonu (stąd nazwa) jest wibrujący dźwiek, który powstaje przez obrót szkrzydełek w rurach rezonansowych. Prędkość obrotu można regulować, co wpływa na szybkość charakterystycznego kołysania się dźwięku.

Jak w muzyce wykorzystujemy wibrafon.

Wibrafon często stosowany jest w muzyce jazzowej. Na wibrafonie można wykonywać złożone utwory wykorzystując jednocześnie cztery dźwięki. Ze względu na walory brzmieniowe, intensywny i długo wybrzmiewający dźwięk, już proste melodie, czy proste utwory brzmią bardzo efektownie.

Jak gramy na skrzypcach.

Skrzypce opieramy na lewym obojczyku i podtrzymujemy lewą ręką. Palce lewej ręki dociskają struny z niewielką siłą (ciężarem palca) a w tym czasie prawa ręka prowadzi smyczek. Smyczek pociera jedną z 4 strun która wydaje  dźwięki. Na samym początku edukacji mogą pojawić się nieprzyjemne brzmienia, ale szybko zamieniają się w śpiewny, bardzo wyrazisty melodyczny dźwięk. Do gry na skrzypcach trzeba mieć obie ręce sprawne i zwinne palce w lewej dłoni. Ruchy palców lewej dłoni muszą być bardzo precyzyjne, szybkie o małej objętości.  Zaawansowana gra może częściowo odbywać się bez kontroli wzroku ale na ogół skrzypkowie kontrolują grę wzrokiem. Na skrzypcach zwykle gramy na stojąco. W orkiestrach skrzypkowie grają na siedząco. Początki nauki są trudne, gra podstawowa (po opanowaniu podstaw – porównaj muzycy ludowi) jest przystępna, gra zaawansowana jest trudna i bardzo trudna.

Jak w muzyce wykorzystujemy skrzypce.

Skrzypce to instrument na którym najczęściej gra się melodie lub rozbudowane figury melodyczne (np. w muzyce orkiestrowej). Skrzypce wykorzystywane są w bardzo różny sposób – od zespołów ludowych, przez jazz, muzykę kameralną, solową  do symfonicznej.

Jak gramy na perkusyjnych instrumentach niemelodycznych.

Ta grupa instrumentów jest bardzo liczna.  Biorąc pod uwagę także instrumenty egzotyczne jest ich kilkadziesiąt. To instrumenty uderzane dłońmi lub pałeczkami, potrząsane lub pocierane. Wykonane są z różnych materiałów, głównie z różnych gatunków drewna i metalu, skóry. Coraz częściej stosowane są tworzywa sztuczne.  Bębenki i bębny o różnych średnicach. Grzechotki w licznych odmianach, talerze, trójkąty. Instrumenty o najróżniejszych kształtach wpływających na barwę dźwięku. Najczęściej są to instrumenty niewielkie i lekkie. Można na nich grać jedną ręką (potrząsając). Na tych instrumentach najczęściej można grać bez kontroli wzrokowej. W tej grupie wyróżniają się kotły, które się stroi na określoną wysokość dźwięku i zmienia tę wysokość przy pomocy pedałów.

Jak w muzyce wykorzystujemy perkusyjne instrumenty niemelodyczne.

Ta grupa instrumentów pełni dwie role. Wzmaga pulsacje i rytmizuje utwór muzyczny. Niekiedy wprowadzają do utworu nowe zaskakujące efektowne brzmienia. Często używana jest do wzmacniania efektów dynamicznych, zwłaszcza w ekstremalnych dynamicznie epizodach utworów koncertowych.

Jak gramy na sztabkach.

Sztabki to pojedyncze płytki drewniane lub metalowe umieszczone na małym pudełku rezonansowym. Grają jeden dźwięk. Gramy na nich pałeczkami dobierając ich wielkość i materiał główki do wielkości sztabki. Zazwyczaj układamy kilka wybranych sztabek koło siebie w taki sposób, by łatwo było wykonać potrzebną partię muzyczną.

Jak w muzyce wykorzystujemy sztabki.

W latach 50 ubiegłego wieku Carl Orff, kompozytor i pedagog, wraz z grupą współpracowników stworzył instrumenty sztabkowe przeznaczone do celow edukacyjnych. Sztabki to instrument edukacyjny. Służy do rozpoczęcia nauki muzyki małych dzieci. Ze względu na przystępność gry na sztabkach, są one doskonałym instrumentem inicjującym naukę muzyki z niektórymi osobami z niepełnosprawnością.

Jak gramy na dzwonkach koncertowych.

Dzwonki to nstrument sztabkowy, metalowy. Brzmi bardzo wysoko. Gramy na nim oburącz pałeczkami. Proste partie można grać jedną ręką. Pałeczki mogą mieć bardzo różne główki, zwykle twarde, niekiedy szklane (z tworzywa). Dzwonki mają bardzo przenikliwy, dobrze słyszalny dźwięk. Dzwonki edukacyjne mają małe, krótkie i wąskie sztabki ułożone blisko siebie.  Dzwonki  koncertowe są dostosowane do gry przez osoby dorosłe, mają sztabki długie i szerokie. Gra wymaga kontroli wzrokowej. Odmianą dzwonków koncertowych jest czelesta. Czelesta to dzwonki z klawiaturą jak w fortepianie.

Jak w muzyce wykorzystujemy dzwonki koncertowe.

Na dzwonkach najczęściej gra się fragmenty melodii lub melodie. W orkiestrach wykorzystywane są głównie jako instrument melodyczny o charakterze kolorystycznym. Dzwonki brzmią bardzo intensywnie, nawet gdy gra cała orkiestra usłyszymy wyraźnie to co grają dzwonki. Dzwonki często są wykorzystywane w edukacji. Dzwonki dla dzieci są bardzo małe i lekkie (można je nosić w plecaku), dzwonki edukacyjne mają małą skalę i uproszczoną budowę. Dzwonki koncertowe są duże i bardzo ciężkie (ok. 30 kg), brzmią bardzo donośnie i długo. Na fotografii dzwonki koncertowe.

Jak gramy na marimbie.

Marimba to największy instrument sztabkowy. Ma ponad 2 metry od sztabek najwyżej brzmiących do sztabek basowych. Czyli marimba jest znacznie większa od ksylofonu. Marimba ma bardzo duże, szerokiei długie sztabki. Na marimbie gramy na stojąco by można było sięgać do skrajnych rejestrów. Gramy oburącz pałeczkami uderzając w sztabki. Pałeczki mogą mieć bardzo różną długość, wagę i kształt główki. Wirtuozi marimby grają używając czterech pałeczek, po dwie w każdej ręce.  Gra elementarna jest łatwa, można grać jedną pałeczką. Ze względu na rozmiary sztabek, w podstawowym zakresie muzycznym gra jest przystępna dla osób o małej sprawności ruchowej.  Gra wymaga podstawowej kontroli wzrokowej.

Jak w muzyce wykorzystujemy marimbę.

Brzmienie marimby jest bardzo ciepłe, miękkie. Kojarzy sie z krajami egzotycznymi. Na marimbie można grać solowo, z towarzyszeniem zespołu lub orkiestry. Niskie i ciemne brzmienie marimby powoduje, że jest to doskonały instrument do grania głosów akompaniujących. Na fotografii Małgorzata Róg sprawdza jak brzmi  nowo zakupiona marimba.

Jak gramy na wiolonczeli.

Na wiolonczeli zawsze gramy na siedząco. Wiolonczela ma cztery struny, na których gramy smyczkiem. Jedna ręka gra blisko twarzy a druga w oddaleniu w okolicy bioder. Muzyk może obserwować grę zarówno lewej jak i prawej ręki. Ręce wykonują całkowicie inne ruchy. Lewa posługuje się czterema palcami a prawa całym ramieniem trzymając w dłoni smyczek. Na wiolonczeli można doskonale grać bez kontroli wzroku. Palcami lewej ręki muzyk przyciska struny w wybranych miejscach, często wibrując, czyli „kołysząc” palcem, który przyciska strunę. Dzięki temu dźwięk jest miękki, bardziej śpiewny.  Wilolonczela doskonaje nadaje się do grania melodii. By zagrać melodię przyciskamy struny w wybranych miejscach i pociągamy smyczkiem by wydobyć dźwięk. Grając smyczkiem możemy grać bardzo długie dźwięki. Niekiedy na wiolonczeli gra się pizzicato, czyli pociągając strunę palcem. Dźwięk jest  krótki, sprawia wrażenie, że jest lekki i nieco zabawny. Gra na wiolonczeli wymaga uważnej kontroli słuchowej, by dźwięk miał poprawną wysokość, wymaga to wprawy. Osoby, które lubią słuchać melodii, melodie „grają im w duszy”, same wpadają im w ucho, wiele ich znają i często sobie je nucą  są muzykalne i będą dobrze grały na wiolonczeli. Na wiolonczeli można też grać po wirtuozowsku – bardzo szybko, w wysokich pozycjach, też można grać akordami. Wiolonczela to instrument przystępny dla początkujących ale też rozwojowy – dla przyszłych mistrzów.

Jak w muzyce wykorzystujemy wiolonczelę.

O wykorzystaniu wiolonczeli decyduje jej rejestr brzmienia, czyli wysokość dźwięków jakie możemy na niej zagrać. To instrument dźwięków średnich i niskich.  Wiolonczela często jest wykorzystywana w muzyce kameralnej, w kwartetach smyczkowych. Pierwsze skrzypce  grają melodię, drugie skrzypce drugi głos do melodii, altowka gra górny głos akompaniamentu, wiolonczela gra dolny głos akompaniamentu a kontrabas gra podstawowe dźwięki basowe, czyli najniższe dźwięki w utworze. Najczęściej wioloncznela wykorzystywana jest w orkiestrach symfonicznych, w kilkuosobowych zespołach czyli zespołach kameralnych. Ze względu na szczególnie bogate, głębokie i przejmujące brzmienie jest też doskonałym instrumentem solowym. Często na wiolonczeli wykonuje się utwory z towarzyszeniem fortepianu. Jest bardzo dużo pięknej muzyki na wiolonczelę, zarówno dawnej jak i współczesnej.

Wiolonczela mimo swych rozmiarów jest lekka. Łatwo ją przenosić. Jest doskonałym instrumentem do muzykowania zespołowego.

Jak gramy na ksylofonie.

Na ksylofonie gramy na stojąco, można też grać na siedząco (zwykle podczas prób) można skorzystać z wysokiego taboretu. Ksylofon to instrument sztabkowy. Sztabki są drewniane, najczęściej wykonane w drewna egzotycznego. Współczesne ksylofony mają sztabki wykonane z drewna nasączonego tworzywami co zapewnia ich trwałość i odporność na wilgoć. Na ksylofonie gramy uderzając pałeczkami w sztabki. Na ksylofonie muzycy grają używają dwu rąk, grając pałeczkami na przemian.  Można też  grać jedną ręką ale nie uzyska się takiej szybkości. Można używać bardzo rożnych pałeczek, od twardych do miękkich. Pałeczki mogą mieć różne główki, drewniane, gumowe, filcowe, co zmienia brzmienie instrumentu.  Najczęściej utwory na ksylofon są szybkie, wręcz żywiołowe.  Gra na ksylofonie wymaga kontroli wzrokowej.

Na zdjęciu ksylofony edukacyjne, orffowskie, są mniejsze, mają mniej dźwięków ale zachowują doskonałe brzmienie.

Jak w muzyce wykorzystujemy ksylofon.

Najczęściej jest używany w grze zespołowej. Ostre, klekoczące brzmienie ksylofonu powoduje, że bardzo łatwo śledzić jego partię (słuchać to co gra ksylofon) gdy gra w zespole. Krótki dźwięk sprzyja bardzo szybkiej grze, wydłużenie brzmienia jednego dźwięku uzyskuje się przez tremolo, czyli bardzo szybkie powtarzenie tego dźwięku. Na ksylofonie wykonuje się utwory koncertowe z towarzyszeniem orkiestry czy fortepianu. Na zdjęciu ksylofon koncertowy.

Jak gramy na harfie.

Na harfie gra się na siedząco, trzymając instrument między kolanami. Harfę umieszczamy i lekko opieramy na prawym ramieniu, dzięki temu obie ręce mają dostęp do strun z dwu stron instrumentu. Struny umieszczone są jedna koło drugiej w równych odstępach, tak jakby to były tylko białe klawisze na fortepianie. Struny wyróżniają się kolorami co ułatwia orientację. Struny grające dźwięk c mają kolor czerwony a dźwięk f czarny. W harfie haczykowej (jak na zdjęciu) dźwięki można przestrajać specjalnymi haczykami u góry instrumentu. Harfy koncertowe do zmiany dźwięków mają system pedałów. Dźwięk harfy jest niepowtarzalny i łatwo go odróżnić od innych  dźwięków.  Jest mocny, stanowczy, wyrazisty ale jednocześnie niezbyt głośny – ma dużo wdzięku i elegancji. Do gry na harfie  potrzebna jest co najmniej jedna ręka sprawna, w której można wyodrębniać palce. Można efektywnie grać bardzo proste partie na harfie grając tylko kciukiem jednej z rąk. W razie potrzeby harfę można trzymać odwrotnie (na lewym ramieniu) by ręka sprawniejsza była po stronie melodycznej – czyli bliższej tułowia. Podczas gry należy obserwować grę by dobrze wybierać struny. Gra zaawansowana jest zautomatyzowana ale gra elementarna wymaga kontroli wzrokowej. Dosyć trudno pogodzić czytanie nut i grę ze względu na to, że nuty muszą być ustawione z boku a nie na tle strun. Wymaga to przenoszenia wzroku, przydatna jest zatem dobra pamięć by szybciej opanować partie. W zakresie elementarnym  jest to instrument przystępny w zakresie podstawowym, zwłaszcza przy grze oburącz,  stopień trudności szybko wzrasta. Wartości wyrazowe harfy powodują, że nawet gra elementarna będzie satysfakcjonująca.

Jak w muzyce wykorzystujemy harfę.

Harfa najczęsciej jest wykorzystywana jako instrument orkiestrowy. Jej charakterystyczne brzmienie jest bardzo dobrze słyszalne. Harfa stosowana jest też w kameralistyce i w wykonywaniu muzyki solo. Zazwyczaj prawa ręka gra melodie a lewa ręka akompaniuje na strunach basowych.  Na harfie można grać utwory solowe, melodie, melodie z akompanientam. Harfa doskonale nadaje się do gry w zespołach, dodaje muzyce bardzo bogatego kolorytu. Mimo swych rozmiarow harfa haczykowa (jak na zdjęciu) nie jest ciężka tylko nieporęczna.

 Jak gramy na cytrze.

Na cytrze gra się na siedząco, trzymając instrument na kolanach albo lepiej na niewielkim ale stabilnym stole. Prawa ręka szarpie struny przy pomocy pierścienia z haczykiem, który zakłada się na kciuk i podtrzymuje palcem wskazującym. Lewa ręka gra potrącając struny ułożone w kilku grupach. Każda grupa to od 4 do 6 strun, które są tak nastrojone, że potrącone jednocześnie grają akord. Lewa ręka też może grać pierścieniem, by było łatwiej zaczepić struny. Struny po stronie melodycznej (po prawej stronie instrumentu) ułożone są chromatycznie, czyli wszystkie 12 dźwięków po kolei. Podczas gry należny obserwować grę obu rąk. Gra prawą ręką wymaga uwagi i kontroli wzrokowej ze względu na bliskość strun i brak ich ułożenia w grupy (jak na klawiaturze) czy kolorów (jak na harfie). By ułatwić grę, struny są podpisane zarówno literowo (nazwami dźwięków)  jak i nutami. Podczas gry na cytrze  strun się nie skraca, gra się gotowe dźwięki. To ułatwia grę ale … za to trzeba nastroić bardzo dużo strun. Cytra wymaga częstego strojenia około 40 strun. W strojeniu pomagają elektroniczne kamertony.  Istnieje wiele odmian cytr, w tym cytry koncertowe, w których skraca się struny dociskając je do progów. Początki nauki są bardzo łatwe.  Wymagają orientacji wzrokowej i co najmniej jednej sprawnej ręki, w której można trzymać  (przytrzymywać) kostkę (plektrum).  Gra zaawansowana wymaga nieco zręczności, zwłaszcza gdy gramy oburącz, by łączyć grę melodii z akompaniowaniem.

Jak w muzyce wykorzystujemy cytrę.

Cytra powstała jako popularny instrument do domowego muzykowania, głównie grania melodii piosenek i akompaniowania do śpiewu. Na cytrze można grać zwykle proste melodie z akompaniamentem akordowym. Cytra koncertowa, o odmiennej konstrukcji, nadaje się do gry solowej, koncertowej.  W takiej cytrze skracamy struny przyciskając je do wysokich progów.  Cytra akordowa, która nie ma części melodycznej, pozwala na łatwe wykonywanie akordów. Współcześnie cytra może być stosowana głównie w zespołach. Wprowadza ciekawe brzmienia motywów melodycznych lub całych melodii lub akordów.  Cytra jest niewielka, można ją łatwo przenosić.

Jak gramy na akordeonie.

Na akordeonie zazwyczaj gra się na siedząco. Na stojąco grają członkowie kapel ludowych. Akordeon przypięty jest do grającego specjalnymi pasami, które stabilizują instrument i uwalniają ręce. Prawa ręka gra na klawiaturze takiej jak na keyboardzie, klawisze są „miękkie” co oznacza, że bardzo łatwo je przycisnąć. Natomiast lewa ręka porusza miechem wydobywając dżwięki i gra naciskając guziki. Akordeony posiadają registry, przełączniki zmieniające brzmienie instrumentu.  Dźwięk powstaje gdy powietrze z miecha przepływa przez stroiki – małe metalowe blaszki różnie nastrojone. By tak się stało nalezy nacisnąć klawisz albo guzik po drugiej stronie instrumentu. Na akordeonie gramy nie widząc obu rąk. Ponieważ kontakt z instrumentem jest bardzo bliski z powodzeniem mogą na nim grać osoby słabowidzące i niewidome. Na akordeonie można stosunkowo szybko nauczyć się grać. W podstawowym zakresie jest instrumentem bardzo przystępnym. Umożliwia też grę wirtuozowską. Ze względu na wagę transport akordeonu wymaga pewnego wysilku. Akordeon powstał jako instrument do amatorskiego muzykowania – nadal jest bardzo popularny i wiele osób posiada akordeony.

Jak w muzyce wykorzystujemy akordeon.

Instrument nadaje się do muzykowania domowego, grania muzyki popularnej, akompniamentów do piosenek. Znajduje zastosowanie w każdym rodzaju muzyki. Ma bardzo bogatą literaturę artystyczną. Często wykorzystuje się akordeon w zespołach różnego rodzaju. Często wykorzystywany jest przez kapele ludowe.

W Polsce Paweł Nowak kolekcjonuje zabytkowe akordeony. Organizuje też festiwale akordeonowe i bicie rekordu Ginesa w jednoczesnej grze na akordeonie. Zobacz udział ECEKON w tej imprezie.

Jak gramy na trąbce.

Na trąbce zwykle gramy na stojąco, ale można też grać na siedząco.  W orkiestrach gra się na siedząco. Podczas nauki lepiej stać. Trąbka waży około pół kilograma i podtrzymujemy ją oburącz. W tym trzy palce prawej ręki naciskają wentyle. Nie wymaga to wysiłku a ruch jest bardzo łatwy: naciśnij – trzymaj – puść. Praktycznie, do podstawowego grania na trąbce potrzebna jest jedna sprawna ręka (prawa) i umiejętność wyodrębniania trzech palców. Dźwięk wydobywamy lekko rozciągając wargi jak do uśmiechu, przykładamy go do metalowego ustnika (ma kształt lejka)  i dmuchajmy. tak by usta „trąbiły” czyli drżały. Można tego spróbować bez instrumentu dmuchając na krawędź kartki. Podczas gry widać ułożenie palców, ale w praktyce nie ma to znaczenia. Gra się odruchowo. Na trąbce z powodzeniem mogą grać osoby niedowidzące i niewidome. Brzmienie trąbki może być bardzo różne. Od miękkiego, ciepłego, po ostre, krzykliwe. Trąbka kojarzy się z graniem głośnym i faktycznie można głośno grać na trąbce. Można też grać cicho i delikatnie. Gra w podstawowym zakresie wymaga opanowania wszystkich kombinacji naciskania wentyli (jest ich 9)  ale tylko dwu poziomów zadęcia (dmuchania). Taka gra nie wymaga wysiłku i jest powszechnie przystępna. Gra wirtuozowska wymaga wielu lat systematycznej nauki.

Jak w muzyce wykorzystujemy trąbkę.

Na trąbce gramy bardo różne melodie. Najczęściej na trąbce gra się w zespołach. Wykorzystywana jest w orkiestrach symfonicznych, orkiestrach detych, w zespołach jazzowych, ludowych, w zaspołach muzyki dawnej. Doskonale trąbka brzmi w duecie z fortepianem. Trąbkę przenosimy w małym futerale, jest to instrument bardzo poręczny, łatwym do przenoszenia i zabierania na występy.

Jak gramy na sakshornie.

Na sakshornie można grać na siedząco, opierając instrument na kolanach. Można też grać na stojąco. Można też instrument zawiesić na szyi, korzystając z zawieszki z karabińczykiem. Dźwięk powstaje przez zadęcie, czyli dmuchanie  w ustnik w kształcie lejka w taki sposób by wargi drżały („trąbiły”). Zadęcie (dmuchanie w ustnik) jest lżejsze niż na trąbce. Do gry na sakshornie trzeba mieć sprawną prawą rękę, w której wyodrębniamy trzy palce. Gra się podobnie jak na trąbce, naciskają trzema palcami prawej ręki trzy wentyle. Lewa ręka powinna podtrzymywać instrument.  Podczas gry na sakshornie nie widać ręki, która naciska wentyle.  Gramy bez kontroli wzroku, na wyczucie – duże klapy wentyli są tuż pod palcami a palce zawsze w tym samym miejscu, nie trzeba zmieniać ich położenia. Na sakshornie z powodzeniem mogą grać osoby niedowidzące i niewidome.  Sakshorn brzmi niżej niż trąbka. Dźwięk sakshornu jest miękki, ciepły, rozlewny, szeroki. Jest bardzo przyjemny. Grając na sakshornie można osiągnąć poziom wirtuozowski ale praktyka muzyczna nie stawia takich trudnych zadań osobom grającym na tym instrumencie.

Jak wykorzystujemy sakshorn w muzyce.

Na sakshornie gra się melodie, ale najczęściej wykorzystuje się go do grania drugiego głosu w grze zespołowej. Najczęściej jest używany w orkiestrach dętych. Gra trzeci głos  lub dopełnienia akompaniamentu. To doskonały instrument do zespołów kameralnych, może spełniać taką rolę jak wiolonczela, grając partie niżej brzmiące. Na sakshornie zwykle gra się krótsze, najczęściej łatwiejsze partie. Sakshorn nie jest ani duży ani ciężki.  Łatwo można go przenosić i przewozić. Przenosimy go w małej walizce.

Jak gramy na tubie.

Na tubie gra się na siedząco, trzymając instrument na kolanach. W orkiestrach dętych, w których tuba najczęściej jest wykorzystywana, często podczas grania w marszu, tubę zawiesza się na ramionach na specjalnych pasach. To duży i dosyć ciężki instrument, waży około 5 kg. Osoba dorosła bez trudu sobie z tym instrumentem poradzi. Na tubie gra się tak samo jak na trąbce czy sakshornie, naciskając palcami prawej ręki trzy wentyle. Czyli do grania na tubie wystarczy praktycznie jedna sprawna ręka, ze względu na budowę instrumentu, wentyle sa po prawej stronie  – prawa. Podczas gry nie widać ułożenia palców na wentylach, gra się na wyczucie. Na tubie mogą zatem grać osoby niedowidzące i niewidome. Zadęcie jest trochę inne niż na trąbce czy sakshornie. Jest bardzo „luźne”, trzeba używać znacznie więcej powietrza. By wydobyć dźwięk należy przyłożyć usta do ustnika w kształcie lejka i ściągając wargi na boki dmuchnąć. Przypomina to parskanie konia. Dźwięk jest miękki, ciepły i bardo niski. Początki nauki są dosyć łatwe, jeżeli ma się trochę siły by wykonać zadęcie. Tubę zwykle udostępnia orkiestra dęta czy organizacja, która prowadzi zespół. Trzeba jednak mieć tubę w domu, by systematycznie  ćwiczyć. Na zdjęciu tuba z dodatkowym czwartym wentylem, który ułatwia grę osobom zaawansowanym.

Jak w muzyce wykorzystujemy tubę.

Tuba gra bardzo niskie dźwięki. Na tubie można grać melodie, ale praktycznie używa się jej jako instrumentu akompaniującego w grze zespołowej. Wystarczy opanować kilka dźwięków, grać je sprawnie i można dołączyć do zespołu by grać  akompaniament basowy.  Po opanowaniu około 15 dźwięów można grać złożone partie. Na tubie można też grać melodie i utwory solowe ale nie jest to typowe zastosowanie tuby.

Jak gramy na saksofonie.

Na saksofonie altowym gramy na stojąco, można też grać na siedząco, ale jest to niewygodne ze wzgledu na wielkość instrumentu. Saksofon jest zawieszony na specjalnym pasku na szyi. Dodatkowo kciuk prawej ręki podtrzymuje instrument. By wydobyć dźwięk należy dmuchać w szczelinę między ustnikiem a stroikiem (stroik to cienka trzcinka).  Podobnie gramy na klarnecie. Jak powstaje dźwięk łatwo można sprawdzić – należy trzymać blisko ust naciągniętą palcami kartkę papieru i  dmuchać w jej  krawędź.  Zadęcie w trzcinowy ustnik jest dosyć łatwe i bardzo szybko można to opanować. Na saksofonie gra się oburącz wszystkimi palcami (z wyłączeniem kciuka prawej dłoni, który podpiera instrument).  Dźwięki zmienia się naciskając klapy. Na początku wszystkie ruchy palców są łatwe, uczymy się ruchu kolejnych palców: naciśnij, puść. Gra zaawansowana wymaga bardziej złożonych kombinacji między palcami, ale do tego dochodzi się etapami. Gra prostych melodii jest przystępna. Na saksofonie gramy bez kontroli wzroku, na wyczucie, wszystko jest „pod palcami”, które na początku nauki nie zmieniają położenia. Na saksofonie mogą grać osoby niedowidzące i niewidome. Saksofon trzeba mieć na wyłączność ze względu na sposób wydobywania dźwięku.

Jak w muzyce wykorzystujemy saksofon.

Na saksofonie gramy bardzo różne melodie. Saksofon najczęściej stosowany jest w grze zespołowej do grania głównych melodii, często pełni rolę instrumentu solowego. Równie często wykorzystywany jest jako instrument towarzyszący. Saksofon to instrument trwały ale ze względu na skomplikowany mechanizm klap wymaga ostrożnego obchodzenia się z nim. Ponieważ nie jest duży, łatwo można go transportować. Saksofon waży około kilograma, przenosimy go w średniej wielkości futerale.

Jak gramy na klarnecie.

Na klarnecie gramy na stojąco, można też grać na siedząco. W orkiestrach gra sie na siedząco a w małych zespołach zwykle na stojąco. Lepiej uczyć się grać na klarnecie na stojąco, ze względu na naukę oddychania. Gra na klarnecie wymaga gry oburącz. Potrzebna jest umiejętność wyodrębniania palców. Instrument trzymamy oburącz, jednocześnie naciskając klapy, lub zakrywając otwory palcami. Instrumnet nie jest ciężki, ma jedną podpórkę – podtrzymujemy go na specjalnym zaczepie kciukiem prawej ręki. Z tego powodu gra jest nieco trudniejsza od gry na saksofonie – wymaga więcej zręczności, zwłaszcza palców. Podczas gry nie widać ułożenia palców. Gramy na wyczucie. Na początku nauki palce są zawsze w tym samym miejscu. Mają dwie pozycje – są zawieszone nad klapą (otworem) lub naciskają klapę. Na klarnecie z powodzeniem mogą grać osoby niedowidzące i niewidome. Dźwięk powstaje, gdy dmuchamy w ustnik, w którym zamocowana jest cienka trzcinka. Pod wpływem ruchu powietrza drga wydając dźwięk. Zadęcie jest podobne jak podczas gry na saksofonie, ale też nieco różni się, wymaga większej precyzji. Dźwięk klarnetu jest bardziej miękki i śpiewny niż dźwięk saksofonu. Gra elementarna nie wymaga wysiłku. Granie kilku pojedynczych dźwięków i bardzo prostych melodii nie jest trudne. Gra zaawansowana i sprawna wymaga systematycznego ćwiczenia. W grze na klarnecie można osiągnąć poziom wirtuozowski. W praktyce instrument trzeba mieć na własność i obchodzić się z nim ostrożnie.

Jak wykorzystujemy klarnet w muzyce.

Na klarnecie można grać bardzo różne melodie, zwłaszcza z muzyki klasycznej, jazzowej, ludowej i każdej innej. Jest doskonałym instrumentem do grania partii solowych. Jest instrumentem bardzo bogatym w różne brzmienia. Klarnet jest także doskonałym instrumentem do gry zespołowej. Gra się na nim partie solowe i głosy towarzyszące. Ponieważ jest niewielki jest bardzo poręczny i łatwo go zawsze mieć przy sobie. Klarnet jest lekki. Przy przenoszeniu rozkłada się go na kilka części i chowa do małego futerału.

Jak  gramy na kontrabasie.

Na kontrabasie gra się na stojąco. Wyjątkowo gra sie na siedząco, korzystając ze specjalnego, wysokiego taboretu. Lewa ręka przyciska grube struny (4) natomiast prawa szarpie struny (gra pizzicato) lub gra smyczkiem (arco). Jedna ręka od drugiej jest bardzo oddalona – lewa koło głowy, prawa koło bioder. Podczas gry można obserwować albo lewą albo prawą rękę. Potrzebna jest dobra orientacja, gdzie dokładnie ustawić palce lewej ręki na strunach. Wprawieni muzycy grają odruchowo, kontrolując dźwięk słuchem. W ECEKON stosujemy dyskretne znaczniki ułatwiające grę właściwych dwięków. Przy większej wprawie można grać bez kontroli wzroku. Na kontrabasie mogą grać osoby niewidome. Mimo dużych rozmiarów instrumentu, gra nie wymaga siły.  Gra pizzicato prawą ręką jest bardzo łatwa. Szarpiemy strunę i zostawiamy ją by drgała. Można też grać smyczkiem, powoli przesuwając go po strunach. Grając smyczkiem można grać dźwięki bardzo długo brzmiące. Początki  nauki są łatwe, już po opanowaniu kilku dźwięków można dołączyć do zespołu i grać proste partie. Gra artystyczna wymaga dłuższej nauki, tak jak w nauce gry na każdym innym instrumencie.  Kontrabas jest instrumentem dużym, ale nie jest ciężki. Dorosła osoba bez trudu go przeniesie. Waży mniej więcej tyle co tuba, czyli około 8 kg. Ze względu na rozmiary instrumentu trudno go nosić ze sobą. Muzycy w filharmonii korzystają z kontrabasów na miejscu a w domu mają własne instrumenty. Muzycy jazzowi czy muzycy z kapel ludowych, z innych zespołów mają własne instrumenty.

Jak w muzyce wykorzystujemy kontrabas.

Kontrabas gra niskie i bardzo niskie dźwięki. Tworzą one podstawę, można powiedzieć fundament utworu muzycznego.  Na kontrabasie można także grać utwory solowe. Najczęściej kontrabas jest instrumentem akompaniującym w zespołach kameralnych, jazzowych, ludowych.  Najprostsza gra na kontrabasie to gra kilku, czasem kilkunastu dźwięków, ułożonych w schematy. Powtarza je się kilka razy. Na kontrabasie można też grać w sposób wirtuozowski improwizując – jak w jazzie.

Jak gramy na fortepianie.

Na fortepianie zawsze gra się na siedząco. Do biegłego grania na fortepianie trzeba umieć posługiwać się wszystkimi palcami obu rąk. Ręce grają niezależnie, każda co innego. Trzeba umieć to rozdzielić. Do gry elementarnej (na przykład grania prostych melodii) trzeba wyodrębniać palce w jednej ręce, najlepiej w prawej. Klawiatura nie jest oznaczona i należy zapamiętać układ dźwięków, ale powtarza się on kilka razy. Na fortepianie można bardzo dobrze grać bez patrzenia na ręce i klawiaturę. Osoby niewidome mogą grać na fortepianie po wirtuozowsku. Klawisze są sprężyste, stawiają lekki opór, żeby odezwał się dźwięk należy lekko „uderzyć” klawisz palcem. Młoteczek uderza w strunę i brzmi ona tak długo jak wciśnięty jest klawisz. Można jednocześnie nacisnąć wiele klawiszy. Na fortepianie można grać proste melodie jedną ręką i jest to łatwe. Granie utworów na dwie ręce wymaga systematycznego ćwiczenia. W grze zaawansowanej posługujemy się pedałami. Po ich naciśnięciu wydłuża się brzmienie dźwięku lub zmienia głośność (instrument brzmi ciszej).  Tak samo gra się na pianinie i na pianinie elektronicznym, które ma taką samą klawiaturę jak pianino akustyczne. Współczesne pianina elektroniczne mają dobre a niekiedy bardzo dobre brzmienie. Fortepian jest bardzo duży i ciężki. W warunkach domowych, do amatorskiego grania lepiej mieć pianino elektroniczne, nie wymaga strojenia i regulacji. By osiągnąć poziom wirtuozowski trzeba mieć dostęp do fortepiany koncertowego. Taki instrument najczęściej ustawiony jest w sali koncertowej lub specjalnej sali do ćwiczeń.

Jak w muzyce wykorzystujemy fortepian.

Fortepian jest instrumentem bardzo uniwersalnym. Na fortepianie można grać utwory solowe,  koncerty z towarzyszeniem orkiestry. Często wykorzystywany jest w muzyce kameralnej. Jest doskonałym instrumentem do akompaniowania. Fortepian (pianino) jest też doskonałym instrumentem do rozpoczęcia edukacji muzycznej. Ze względu na walory brzmieniowe, już proste utwory muzyczne grane na fortepianie brzmią dojrzale. Na fortepianie wykonuje sie muzykę ze wszystkich epok i w bardzo różnej stylistyce. Zarowno utwory klasyczne jak i jazzowe. Fortepian i pianino to instrumenty stacjonarne, bardzo ciężkie. Fortepian i pianino w pomieszczeniach przesuwa się na kółkach. Podczas koncertów, gdy na miejscu nie ma instrumentu tradycyjnego (akustycznego), dobrym rozwiązaniem jest wykorzystanie pianina elektronicznego, które nie jest ciężkie i łatwo można je przewieźć.

Na fotografii Agata i Karina przy fortepianie.